Seven Cycling
Cycling Content

Review: S-Works Epic World Cup 

De ondergang van de hardtail?


Eind februari reisden we naar Girona voor de introductie van een nieuwe Specialized mountainbike. De verwachtingen waren hooggespannen en de aannames liepen uiteen van “Specialized zal vast ook een 120mm XC fiets lanceren“ tot “ik kan mijn beenstukken wel thuis laten”. Aangekomen in Spanje bleek dat we er niet verder naast hadden kunnen zitten…

De Specialized Epic is al jaren in meerdere varianten te krijgen. De “gewone” Epic met 100mm veerweg voor en achter, de Evo met respectievelijk 120mm/110mm veerweg én de Epic Hardtail met 100mm voorvork. Daar komt nu een vierde variant bij, met een naam die qua ambitie weinig aan de verbeelding overlaat: de Epic World Cup. Al op de dag van aankomst lijkt die ambitie terecht, want de eerste overwinning van de Epic World Cup word binnengehaald op de eerste internationale wedstrijd van het seizoen. Daarbij lekken ook de eerste beelden uit van de gecamoufleerde fiets en wordt onze eerste aanname ontkracht, want het design van de fiets lijkt absoluut geen ruimte te bieden voor 120mm veerweg… Dat wordt bevestigd tijdens de onthulling, waarbij vooral de achterkant van de fiets opvalt. Daar is namelijk geen klassieke “Single-pivot” of “Horst-link” constructie te vinden, maar een veersysteem dat vrijwel volledig in de bovenbuis van de fiets is verwerkt. De referenties naar de fully van een ander Amerikaans merk zijn niet van de lucht, maar het productteam van Specialized laat zich niet verleiden tot het onthullen van details. “Fiets er nou eerst maar eens op; dan leggen we later wel uit hoe alles werkt. En o ja!: probeer geen aannames te doen, maar bekijk hem als hardtail”, drukt Peter Denk, de Lead Product Developer ons op het hart.

De eerste indruk

Voor de eerste indruk van de fiets heeft Specialized een klein maar divers rondje uitgezet. Samen met Laura Stigger, meervoudig XC wereldkampioene en winnares van Cape Epic, rijden we het eerste rondje. Dat bevalt prima, maar níet zo revolutionair als de techneuten van Specialized het hadden doen voorkomen: de fiets voelt vooral aan als een ongelooflijk snelle hardtail met een klein beetje demping achter. Reden genoeg dus om ons te melden bij het team van mecaniciens om de fiets door hen te laten finetunen. Na een eerste pitstop rijden we een tweede rondje en is de achterkant voelbaar zachter. Zo zacht zelfs, dat het beloofde hardtail gevoel volledig verdwenen is. Terug in de pits blijkt dat er inderdaad te weinig luchtdruk aanwezig is en met een aantal extra aanpassingen van Chance, de vering-specialist, stappen we weer op. Drie keer is scheepsrecht, want wat volgt is een klassieke “aha-erlebnsess”.

De fiets voelt al in de eerste meters véél stabieler aan en filtert kleine oneffenheden op de trail perfect weg. De eerste korte klim van het rondje vormt direct een goede test voor de “hardtail”-kant van de Epic World Cup, dus op de egale gravelweg sprinten we staand omhoog. De vering geeft nauwelijks mee en zelfs met een lompe staande schakelactie blijft het efficiënte hardtail gevoel behouden. Na de top volgt de volgende goede test, want met de nodige bravoure kiezen we op de rotsige trail een lompe lijn naar beneden. Gelukkig is opeens niks meer te merken van het hardtail-karakter: De fiets beukt overal probleemloos overheen en geeft veel vertrouwen dankzij de geweldig werkende vering en de luie balhoofhoek. Enigszins verbaasd over de daalkwaliteiten treffen we onderaan de afdaling de reden voor onze bravoure, namelijk Wereldkampioene Laura Stigger.


Laura was nauw betrokken bij de ontwikkeling van de Epic World Cup en traint er bovendien al enige tijd op. Als we haar het “Schizofrene karakter” van de fiets voorleggen vertelt ze:. “Ik was nooit echt fan van fully’s, dus als het parcours dat toeliet reed ik eigenlijk altijd een hardtail. In de XCC race van 20 minuten had dan het voordeel van het lage gewicht en het acceleratievermogen, maar in de XCO race merkte ik dat het gebrek aan achtervering zijn tol eiste in technische passages, met name als ik moe werd. Met deze fiets hoef ik die afweging niet meer te maken want een paar kleine aanpassingen in de vering zijn voldoende om de fiets te transformeren van een hardtail tot een echte fully. In de XCC wedstrijd zal ik hem dan ook in de harde aanvalsmodus rijden, maar voor de XCO kies ik de setting met meer veerweg. Zo kan ik de fiets het hele weekend precies aanpassen aan de omstandigheden.” Dat klinkt op zich erg logisch, maar hoe dit precies wordt bereikt blijft een verrassing tot na het diner.



De techniek

Na een uitgebreid Spaans diner onder de broodnodige terrasheaters is het tijd voor de uitgebreide technische briefing van het team dat de fiets ontwikkeld heeft. Opletten dus.

Vering

Het belangrijkste element van de nieuwste Epic-telg is de achtervering. Die betreft slechts 75mm, en dat is 5 mm minder dan de eerste Epic full-suspension uit 2002… Desondanks voelt het als veel meer, en dat komt vooral door de uitgekiende constructie- en het binnenwerk van de demper. De achtervering lijkt op het eerste gezicht gebruik te maken van een “slider-” of IsoStrut-achtig design, maar er is verrassend genoeg een klein link-systeem aanwezig. Dat is zo compact dat het volledig is weggewerkt in het frame, maar het effect dat met die kleine hefboom bereikt wordt is enorm. De shock zelf is zo mogelijk een nog innovatiever hoogstandje. Er is geen BRAIN systeem meer aanwezig, maar het nieuwe systeem wordt door Specialized gezien als de ultieme evolutie daarvan. Hij is lichter dan de BRAIN-demper, maar vooral bijzonder is dat deze nieuwe demper wordt gebruikt met 0% sag. Normale dempers hebben vaak zo’n 25% sag nodig hebben voor een optimale werking, en dat gaat ten koste van de effectieve veerweg. Dat deze shock met 0% sag gereden kan worden, komt doordat er zowel een positieve- als een negatieve luchtkamer aanwezig zijn. Feitelijk balanceren die elkaar, waardoor de shock vanaf het begin van de veerweg optimaal functioneert. De snelle rekenaar snapt nu ook dat 75mm veerweg voldoende is om aan te voelen als een normale XC- fully met 100mm, want netto is de veerweg dus hetzelfde.

Ook de lengte draagt bij aan het veerkarakter van de Epic. Hierdoor bestaat meer overlap tussen de bewegende delen en dat resulteert in een zeer hoge stijfheid. Ook beschikt de demper door de lengte over veel volume wat zorgt dat alle veerweg maximaal ingezet kan worden. Hierdoor voelt de vering in het midden van de veerweg zeer progressief aan. Dat wordt bereikt door snel “door” de veerweg te bewegen, maar als daar slechts 75mm van beschikbaar is kom je natuurlijk al snel tekort. Daarvoor is de negatieve luchtkamer bedacht. Deze biedt veel tegendruk in het midden van de veercurve, waardoor een meer lineaire demping ontstaat. Aan het einde van de veerweg kom je weer bij de “harde curve” van de progressieve demper en is de vering harder. Bovendien zorgt de negatieve kamer ervoor dat voor kleine bumps veel veerweg gebruikt wordt, wat maakt dat de vering alle oneffenheden feilloos gladstrijkt. De shock is bovendien snelheid-gevoelig, en geeft bij een “low speed impact” minder weerstand dan bij een harde, snelle klap. Tot slot wordt het gevoel van eindeloze veerweg versterkt door de bumpstop in de shock, die zo is vormgegeven dat hij geleidelijk en linair meer ingedrukt wordt, waardoor aan het eind van de veerweg geen plotseling “hard” gevoel bestaat.

Dit complexe verhaal laat zich vrij simpel samenvatten in de bijgevoegde grafiek, waarin te zien is dat een veercurve ontstaat met veel “nose” aan het begin, gevolgd door een zeer lineaire curve in het midden en tot slot een vrij steile curve aan het eind. Die “nose” zorgt voor het efficiënte hardtail gevoel van de fiets en biedt veel platform tijdens het trappen. Het middelste- en laatste deel is waar het soepele fully-gevoel vandaan komt. Hoewel de achtervering oneindig veel mogelijkheden biedt qua finetuning, definieert Specialized zelf grofweg drie settings: “No Gulp”, “Half Gulp” en “Full Gulp”. “Gulp” betekend vrij vertaald “hap lucht” en hoe meer Gulp er gebruikt wordt, hoe zachter de vering is. Deze eindeloze instellings-mogelijkheden zijn de grootste reden voor het enorme inzetbereik van de fiets. Het verklaart ook dat de finetuning op dag 1 wat tijd kostte, want voor een perfectionist zijn er eindeloos veel settings om mee te experimenteren. Specialized maakt dit voor de consument gelukkig een stuk toegankelijker met een uitgebreide App die als “set-up guide” dient. Zo kunnen ook degenen zonder team van mecaniciens een goede afstelling vinden.

Waarom er weinig aandacht is voor de voorvork? Daarover is simpelweg weinig nieuws te melden, want hier is een geëvolueerde versie van de bekende BRAIN voorvork te vinden. Deze doet zijn werk fijnzinniger dan het vorige exemplaar, maar maakt gebruik van dezelfde techniek als de voorganger.


Frame en geometrie

Met alleen vering breek je geen snelheidsrecords, dus ook qua frame is de Epic World Cup zeldzaam efficiënt. Product Developer Matthias vertelt dat alles inhouse is ontwikkeld, zelfs de computersimulaties voor de carbon-structuren. Die simulaties zijn een belangrijke factor in de ontwikkeling van het frame, want alle mogelijke opties kunnen hiermee worden doorgerekend. Vervolgens worden handmatig prototypes gebouwd met verschillende carbon-layups, zodat fysiek getest kan worden. Deze technieken zijn ontwikkeld voor de ultralichte Specialized Aethos racefiets, en dragen bij aan het extreem lage frame-gewicht (met hardware) van 1765 gram. 

Ook de stijfheid van het frame is te danken aan deze racefiets, want ook de enorme BB- en torsiestijfheid van het frame zijn het resultaat van de ervaringen bij die fiets. Gecombineerd met de stijfheid van de demper heeft het ontwikkelteam een zeldzaam stijve fully ontwikkeld en zat zorgt niet alleen voor een geweldig acceleratievermogen, maar ook voor meer controle. 

Tot slot is ook de geometrie van de Epic Worldcup is bijzonder, want ondanks de beperkte achtervering is de fiets uitgerust met behoorlijk wat veerweg voor en een zeer progressieve balhoofdhoek van 67 graden. De combinatie van deze geometrie en de stijfheid van het frame zorgt voor een hoge mate van controle en vertrouwen, zowel bergop als bergaf.



Groepseten afmontage

Een andere technisch hoogstandje is de SRAM XX SL Eagle Transmission. De grote noviteit van deze nieuwe groepset vormt de achterderailleur, die geen gebruik maakt van een derailleurhanger maar direct aan het frame is gemonteerd. Ook rijkt hij aanzienlijk minder ver buiten het frame, waardoor een “hufterproof” systeem ontstaat dat geen instellings-marge hanteert en dus nog strakker schakelt. Hierdoor is het nu echt mogelijk om onder volle belasting op te schakelen, en dat maakt op dit niveau echt het verschil tussen een sprint winnen of verliezen. 

Beide versies van Epic World Cup zijn voorzien van de nieuwe groep, waarbij de S-Works is afgemonteerd met de Eagle XX SL groepset, en de Pro versie gebruik maakt van de nieuwe aluminium X0 groep. De nieuwe geïntegreerde Control SL cockpit is een echte eyecatcher, maar is wel gevoelig voor smaak – zowel qua gebruik als qua looks. Het is geen hardcore “flatbar”, maar het stuur heeft behoorlijk wat backsweep, wat zorgt voor meer comfort. Uit gewichts-overweging heeft Specialized ervoor gekozen om de volledig nieuwe Roval Control SL carbon zadelpen te monteren. Of het geringe gewicht van slechts 180 gram opweegt tegen de voordelen van een dropper, lees je hieronder.




Rijden op de Specialized Epic World Cup

 

Qua specs is er weinig te wensen, maar de som der delen bepaalt hoe een fiets rijdt. Op dag 2 trekken we wegens overvloedige regenval naar het gebied rondom de bekende Els Angels. Daar treffen we een zeldzaam dicht netwerk aan van allerlei soorten trails: pure enduro-tracks worden afgewisseld met flowy singletrack en wijde gravelpaden. Een ideale omgeving dus om de Epic World Cup op alle vlakken te testen. In de eerste lange klim valt wederom op hoe makkelijk de Epic hoogtemeters maakt. Het voelt qua efficiëntie echt alsof je met een hardtail op pad bent, en ook van het bekende “BRAIN” gevoel is geen sprake meer: De demper biedt veel platform tijdens het trappen, maar zodra het nodig is doet de vering direct zijn werk. Aangevoerd door Productmanager Sam, een veel te fitte veertiger, komen we in recordtempo (zowaar behoorlijk fris) boven en duiken we achter elkaar de eerste singletrack op.

Naar beneden heb je geen moment het idee dat je met een hardtail onderweg bent, want de Epic weet iedere millimeter veerweg maximaal te benutten. Ondanks het gemis van een dropper-post geeft de fiets, vooral dankzij de uitgekiende geometrie, vertrouwen in de steilste afdalingen. We snappen echter wel dat de pro’s de harde setting vooral gebruiken in de XCC wedstrijd, want de hang naar efficiency zorgt voor minder comfort en vertrouwen en vraagt behoorlijk wat van de rijder. Daarom switchen we op aanraden van vering-specialist Chance naar de “Full Gulp” modus; de zachtste stand. De verwachting is dat de fiets hiermee minder efficiënt wordt en minder goed klimt, maar op de natte trails vol stenen blijkt dit een beterere keuze dan de harde setting. Er wordt weinig ingeboet qua efficiëntie, maar de zachtere vering zorgt voor meer tractie en technische klimmetjes
zijn zo makkelijker te rijden. Wel lijkt soms het nadeel van de luie balhoofdhoek voelbaar, want bij écht steile, moeilijke klimmetjes wordt de fiets wat licht aan de voorkant. De eerlijkheid gebied te zeggen dat dat misschien ook ligt aan de zachte setting waarin we de fiets rijden, waardoor hij iets verder in de vering hangt dan gebruikelijk. Dat die zachtere vering ook veel oplevert in de afdeling is logisch, maar het is verbazingwekkend hoe groot het effect is: de Epic verandert in deze setting bijna in een trailbike, en geeft eindeloos vertrouwen in de downhills. Als de vering-expert vervolgens vertelt dat hij een “geheime “Evo-Setting” heeft ontwikkeld, spitsen we onze oren. “Combineer deze setting met een dropper, en je hebt echt een mini-trailbike te pakken”, zo vertelt hij. Dit klinkt goed, dus na een middagje zeuren krijgen we onze zin: op dag drie krijgen wij de “Up/Down” versie van de Epic World Cup voorgeschoteld!


En dat bevalt geweldig! Hoewel goed voelbaar is dat in deze stand het “klimmend vermogen” minder is dan in de standaard instellingen, ben je nog steeds op pad met een razendsnelle fully. In de downhill is het effect echt enorm, want waar de andere settings toch voornamelijk op efficiency gericht zijn, rijden we de Epic World Cup in Evo-setting inderdaad alsof het een mini enduro-bak is. Dankzij de dropper, de soepele vering en de geweldige geometrie, is de fiets speels en ongelooflijk capabel. Zelfs op de snelle Fast-Track/Renegade combinatie geeft de fiets overal vertrouwen en alleen bij echt hoge drops is te merken dat er toch slechts 75mm veerweg aanwezig is. Na de serieus technische afdalingen en flinke sprongen van vandaag blijft het echter ongelooflijk wat er met deze fiets mogelijk is,en is het moeilijk voor te stellen dat we drie dagen geleden nog het idee hadden met een veredelde hardtail op pad te zijn…

Conclusie

De conclusie is dan ook dat Specialized met de nieuwe Epic World Cup echt een enorm breed inzetbare fiets neerzet. Voor de profs betekent dit dat bijna alle races met één fiets gereden kunnen worden, en ook voor de “snelle amateur” zorgt de brede inzetbaarheid ervoor dat je, zeker in Nederland, eigenlijk maar één fiets nodig hebt die alles aankan wat je van hem vraagt. Met dit ding kan je op de zondag een XC-wedstrijd winnen en de week erop naar de Ardennen afreizen om wat mooie singletracks te rijden, simpelweg door even een andere setting van je vering in te stellen. Voor de “gemiddelde mountainbiker” is de Epic World Cup misschien wel teveel georiënteerd op het hoogste competitie-niveau, zowel qua prijs als qua performance. Anderzijds is het gezien de focus op topprestaties onlogisch om een “budget-versie” aan te bieden. De Epic World Cup is beschikbaar als S-Works voor € 12.500,00, als Pro voor € 9.000,00, als Expert voor  € 7.200,00 en als Frameset met  demper voor € 6.500,00. Het voornaamste verschil tussen de twee complete fietsen zit hem in de carbon-layup van het frame en in de gemonteerde groepset.

Ben je voor een fiets als deze als in de markt, dan zorgt het brede inzetbereik er daadwerkelijk voor dat je als wedstrijdrijder slechts één fiets nodig hebt. Dat maakt de business-case wellicht iets interessanter en kan een goede reden zijn om een jaartje extra te sparen en te trainen, want dit is de fiets die je nodig hebt om op het podium te eindigen.



S-Works Epic World Cup specificaties

- Frame: S-Works FACT 12m Carbon, WCID suspension design, Progressive XC Race Geometry
- Vering Voor/Achter: RockShox SID SL ULTIMATE BRAIN 110mm travel / RockShox SID WCID (World Cup Integrated Design) 75mm travel
- Versnellingssysteem: SRAM EAGLE Transmission XX SL met Powermeter
- Remmen: SRAM LEVEL
- Wielen: Roval Control SL
- Stuur/Stuurpen : Roval Control SL integrated stem&handlebar
- Zadelpen: Roval Control SL
- Banden: Specialized Fast-Trak + Renegade


Credits

-  Tekst: Daan Zeven 
-  Foto's: Specialized Global 
-  Publicatie: Let's Ride Bikes, een gecombineerde editie van Wielrenblad en Up/Down Mountainbike Magazine; Ridersguide.nl